پرسیار: دەتوانی بڵێی فقیر و مسکین ئەو کەسەیە کە زەکات نادات، واتە: ئەوەندە مالی نییە بگاتە حەدی نیساب و زەکات بدات؟
وەڵام: زانایان دەڵێن مەرج نییە ئەو (فقیر) و (مسکین)ی زەکاتی پێ دەشێت دەبێت مالی نەبێت بگاتە حەدی نیساب، کە ئەمە وتەی زۆربەی زانایانە، وتەی مالکی و شافعی و حەنابلە و ابن حزمە، بەڵگە:
١ـ خوای گەورە دەفەرمووێت: (إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ) [التوبة:٦٠].
ئەم ئایەتە بەڵگەیە (فقیر) و (مسکین) شایستەی زەکاتن بە وەسفی هەژاری بەڕەهایی (مطلق)ی، هیچ مەرجی دانەناوە نابێت ئەوەندە مالەی هەبێت بگاتە حەدی نیساب، ئەو دەقانەی بە ڕەهایی (مطلق)ی هاتوون نابێت (مقید) بکرێن مەگەر بە بەڵگەی صحیح. (المجموع) للنووي (٦/١٩٧)، (المغني) لابن قدامة (٢/٤٩٣).
٢ـ نیساب نابێتە کیفایەت بۆ مرۆڤ، کەس هەیە مناڵی زۆرە یان نرخی بازاڕ زۆر گرانە، ئەمەیان زەکاتی لێ وەردەگیرێت و زەکات پێشی دەدرێت. (مغني المحتاج) للشربيني (٣/١٠٦)، (المحلى) لابن حزم (٦/١٥٢).
٣ـ مەرج دانان بەوە نابێت هەژار ئەوەندە مالەی هەبێت بگاتە حەدی نیساب بۆ جیاکردنەوە لە هەژار دەولەمەند هیچ ئەسل و ئەساسی نییە. (المجموع) للنووي (٦/١٩٧).