پرسیار: فەرموودەی هاتووە کەس بەهەشتی نەبینیووە، وە فەرموودەی تر هاتووە جبریل بەهەشتی بینیووە، ئایا ئەم دوو فەرموودەیە چۆن جمع دەکرێن؟
وەڵام: زانایان دەڵێن چاوی خۆشی یەکانی ناو بەهەشتی نەبینیووە و گوێش گوێی لێ نەبووە، وە بەسەر دڵی هیچ مرۆڤێکیشدا نەهاتووە، بەڵگە:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: قَالَ اللَّهُ (أَعْدَدْتُ لِعِبَادِي الصَّالِحِينَ مَا لاَ عَيْنٌ رَأَت، وَلاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلاَ خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ) فَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: (فَلاَ تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ) رواه البخاري (٣٢٤٤)، ومسلم (٢٨٢٤).
هەروەها فەرموودە هاتووە جبریل علیە السلام بەهەشتی بینیووە، لەوانە:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: (لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّةَ قَالَ لِجِبْرِيلَ: اذْهَبْ فَانْظُرْ إِلَيْهَا، فَذَهَبَ فَنَظَرَ إِلَيْهَا، ثُمَّ جَاءَ، فَقَالَ: أَيْ رَبِّ وَعِزَّتِكَ لَا يَسْمَعُ بِهَا أَحَدٌ إِلَّا دَخَلَهَا ...) الحديث. وروى أبو داود (٤٧٤٤)، وصححه الألباني في " صحيح أبي داود.
عراقی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (فەرموودەکە بەڵگەیە خوای گەورە بەهەشتی پیشانی جبریلی داوە کە چی بۆ بەندەکانی خۆی ئامادەکردووە، چاو بینیوویەتی؟
دەڵێم : وەڵام لە چەند ڕوویەکەوەیە:
یەکەم: خوای گەورە دوای ئەوەی پیشانی جبریلی دا چەند شتی تری دروستکرد جبریل نەیبینووە و کەسی تر نەیبینیوە.
دووەم: مەبەست بە چاو گوێ چاو و گوێی مرۆڤە، بەڵگە وتەی: "وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَر"، سەبارەت بە فریشتەکان هیچ مانع نییە خوای گەورە پیشانی هەندێکیان بدات.
سێیەم: لە بەهەشت لە هەموو کات شتەکان نوێ دەبێتەوە) طرح التثريب (٨/٢٧٤).